RBI Repo Rate : भारतीय रिझर्व्ह बँक ९ एप्रिल २०२५ रोजी interest rate cut करू शकते. महागाईच्या घसरणीमुळे अर्थव्यवस्थेला चालना मिळण्याची शक्यता आहे. जाणून घ्या, repo rate reduction तुमच्या कर्ज आणि गुंतवणुकीवर कसा परिणाम करेल.
RBI Repo Rate : भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) ९ एप्रिल २०२५ रोजी होणाऱ्या आपल्या सलग दुसऱ्या बैठकीत व्याजदर कपात करण्याची शक्यता आहे. रॉयटर्सच्या सर्वेक्षणानुसार, ऑगस्टमध्ये आणखी एक कपात अपेक्षित आहे, जी आतापर्यंतची सर्वात मर्यादित कपात प्रक्रिया असेल.
RBI Repo Rate कपातचा महागाई आणि अर्थव्यवस्थेवरील परिणाम
फेब्रुवारी २०२৫ मध्ये भारतातील महागाई दर ३.६१% वर पोहोचला आहे, जो मागील सात महिन्यांतील सर्वात नीचांकी स्तर आहे. अर्थशास्त्रज्ञांच्या मते, चालू आर्थिक वर्षात अर्थव्यवस्था ६.४% दराने वाढण्याचा अंदाज आहे, जो मागील चार वर्षांतील सर्वात कमी वाढ असेल. या पार्श्वभूमीवर RBI कडे interest rate cut, repo rate reduction, आणि monetary policy easing यांसारख्या उपाययोजनांचा अवलंब करण्याची मोठी संधी आहे.
RBI Repo Rate बद्दल रॉयटर्स पोलमधील अंदाज
७-९ एप्रिल २०२५ च्या RBI बैठकीत ६० पैकी ५४ अर्थतज्ज्ञांनी बेंचमार्क रेपो दर २५ बेस पॉइंट्सने कमी करून ६% करण्याचा अंदाज व्यक्त केला आहे.
एका तज्ज्ञाने ५० बेस पॉइंट्स कपातीचा अंदाज वर्तवला आहे, तर उर्वरित पाच जणांनी कोणताही बदल होणार नसल्याचे सांगितले आहे.
बँकिंग क्षेत्र आणि आर्थिक स्थिरता
गेल्या काही महिन्यांत RBI ने $64 अब्ज रुपये बँकिंग व्यवस्थेत गुंतवले आहेत. यामुळे अर्थव्यवस्थेत liquidity infusion वाढली आहे, मात्र interest rate reduction शिवाय त्याचा संपूर्ण प्रभाव दिसून येणार नाही. अनेक अर्थतज्ज्ञांच्या मते, आर्थिक प्रणालीत सुलभता यायला काही महिने लागू शकतात.
आगामी व्याजदर धोरण
रॉयटर्सच्या अहवालानुसार, ४-६ जून २०२५ च्या RBI बैठकीत रेपो दर ६% वर स्थिर राहण्याची शक्यता आहे. मात्र, ४९ पैकी २९ तज्ज्ञांनी ऑगस्टमध्ये व्याजदर ५.७५% पर्यंत कमी होईल असा अंदाज वर्तवला आहे. यानंतर पुढील वर्षाच्या पहिल्या सहामाहीपर्यंत कोणत्याही मोठ्या बदलाची अपेक्षा नाही.
सर्वसामान्यांना व्याजदर (RBI Repo Rate) कपातीचा फायदा आणि तोटा
घटक – फायदा – तोटा
गृहकर्ज आणि इतर कर्जे – कर्जाचे हप्ते कमी होतील,
ज्यामुळे EMI कमी होईल. – नवीन कर्ज घेण्यासाठी बँकांची तत्परता कमी होऊ शकते.
मुदत ठेव (FD) व बचत – नवीन कर्ज स्वस्त मिळेल,
त्यामुळे गुंतवणुकीची संधी वाढेल. – FD वरील व्याजदर घटतील, त्यामुळे बचतदारांचे उत्पन्न कमी होऊ शकते.
शेअर बाजार – व्याजदर कमी झाल्यास गुंतवणूक वाढेल,
परिणामी शेअर बाजार वधारेल. – अनिश्चितता वाढल्यास बाजार अस्थिर राहू शकतो.
महागाई प्रभाव – चलनवाढ कमी राहिल्यास खरेदी क्षमता वाढेल. – महागाई वाढल्यास सामान्य जीवनावरील खर्च वाढू शकतो.
ग्लोबल इकोनॉमिक ट्रेंड आणि RBI चे धोरण
विश्लेषकांच्या मते, ग्लोबल मार्केटमधील बदल, भांडवलाची उलाढाल आणि अमेरिकन फेडरल रिझर्व्हच्या निर्णयांवर RBI चे आगामी धोरण अवलंबून असेल. HDFC बँकेच्या प्रमुख अर्थतज्ज्ञ साक्षी गुप्ता यांच्या मते, RBI जास्तीत जास्त तीन वेळा interest rate cut करेल. एप्रिलमधील कपात झाल्यास, पुढील कपात जून ते ऑगस्ट दरम्यान होण्याची शक्यता आहे.
